Zimowy Alfabet  Świąteczny   

Adwent

Od łacińskiego  „adwentus” czyli nadejście . Przez cztery tygodnie przygotowań do uroczystej rocznicy narodzin Jezusa Chrystusa. Jest to czas oczyszczenia, wyciszenia, ale też radości. Pełen podniecenia okres świątecznych przygotowań i szykowania niespodzianek dla bliskich. Symbolizuje go świeca i wieniec. Ozdabianie mieszkań  wieńcem jest sympatycznym zwyczajem , który już na cztery tygodnie przed Wigilią wprowadza do naszych domów niepowtarzalną atmosferę Bożego Narodzenia.

 

Boże Narodzenie  

Święta Bożego Narodzenia zwane także Godami lub  Godnymi  Świętami. Rozpoczyna  je wieczór wigilijny, a kończy dzień Trzech Króli czyli szósty stycznia.

W Boże Narodzenie czyli 25 grudnia , wychodziło się tylko do kościoła. Resztę czasu spędzano gronie rodzinnym na „nicnierobieniu”, zakazane było zamiatanie, ścielenie łóżek, rąbanie drewna, przynoszenie wody ze studni.

 

Choinka  

Tradycja bożonarodzeniowego drzewka przychodzi z terytorium Niemiec z około 700 roku n.e symbolizować ono miało biblijne drzewo życia. Choinka w obecnej formie przyjęła się w Polsce dopiero pod koniec XVIII w. Dawniej dekorowano wigilijne drzewko jabłkami (symbol zdrowia) , orzechami, szyszkami, suszonymi owocami, kolorowymi ozdobami ze słomek i papieru. Dzisiaj choinkę ozdabiamy bombkami o różnych kształtach, błyszczącymi łańcuchami  i elektrycznymi lampkami.

 

Dania wigilijne

Tradycyjne dania postne to : barszcz z uszkami, kapusta z grzybami, kluski z makiem i miodem, pierogi

z nadzieniem z kapusty i grzybami, ryby, kompot z suszonych owoców, kutia. Dawnie podawano też solone śledzie i zupy z ryb. Magiczne znaczenie miała ilość potraw na stole . Powinno być 12 , czyli tyle ile miesięcy

w roku, lub tyle ilu było apostołów.

 

Gwiazda Betlejemska

Według Biblii doprowadziła mędrców ze wschodu do króla Heroda, a potem do stajenki betlejemskiej. To ona obwieściła światu narodziny Jezusa Chrystusa.

 

Jemioła  

Niesie pokój , szczęście i miłość, dlatego na Boże Narodzenie dobrze jest powiesić ja w domu, najlepiej nad drzwiami. Anglicy wymyślili zwyczaj całowania się pod jemiołą.

 

Kartki Świąteczne  

Kartki pocztowe z życzeniami świątecznymi  i noworocznymi wysyłamy do krewnych i znajomych rodziny w okresie przedświątecznym. Autorem tego pomysłu   był  Anglik John Horsley , który w 1846 r. zaprojektował pierwsze kartki.

 

Kolędy 

Mają postać kołysanki lub pastorałki, w której obok narodzenia – głównym motywem jest pokłon pasterzy przy żłóbku Dzieciątka Jezusa . Wspólne śpiewanie umacnia więzi rodzinne, umila spotkania w gronie rodzinnym, przynosi wiele radości i ciepła.

Chodzenie po kolędzie to zwyczaj   obchodzenia domów przez kolędników ze śpiewaniem kolęd i pastorałek  z przedstawieniami związanymi z ewangeliczną i ludową tradycją Bożego Narodzenia.

 

Mikołaj   

Święty, któremu poświęcony jest dzień 6 grudnia. Dziś kojarzymy go najczęściej ze zwyczajem obdarowywania dzieci prezentami. Mikołaj przynosi tylko drobne podarunki przeważnie słodycze. Wkłada je pod poduszki lub do bucików czy skarpet i grzecznym dzieciom  Mikołaj wręcza prezenty. Niegrzeczne obdarowuje rózgą z gałązek brzozy. Na większe prezenty trzeba poczekać do Wigilii  i poszukać pod choinką.

 

Opłatek

Dzieląc się opłatkiem, składamy sobie życzenia wszystkiego dobrego, zapominamy o urazach , wybaczamy winy. Taki zwyczaj zachował się już tylko w Polsce. 

 

 Pasterka 

Uroczysta msza odprawiana na zakończenie Wigilii   o północy. 

 

Prezenty  

W dawnych czasach istniał zwyczaj obdarowywania dzieci w wieczór wigilijny słodyczami, orzechami  i innymi owocami. W połowie XIX niemieccy mieszczanie zaczęli ku uciesze dzieci wkładać pod choinkę prezenty – niespodzianki, które miał przynosić św. Mikołaj.

 

Roraty

We mszy roratnie uczestniczyły przede wszystkim dzieci i ich matki. Najmłodsi przynosili ze sobą świece albo specjalne lampiony przygotowane przez ojców. Wnoszone światło do kościoła interpretowano jako oczekiwanie całego świata na zbawiciela.

 

Sianko

Sianko kładzie się na pamiątkę stajenki betlejemskiej.

 

Sylwester  

Ostatni dzień roku i wszystkie nocne szaleńcze zabawy , maskarady i uczty nazywamy Sylwestrem. 

 

Szopki  

Pierwszą zbudował Franciszek z Asyżu . Towarzyszyły im żywe zwierzęta. Szopki przedstawiające sceny

z narodzin Chrystusa stopniowo wzbogacano nowymi postaciami, późnie wprowadzano ruchome figury.

W Polsce pierwsze szopki pojawiły się pod koniec XIII w. Najbogatsze były krakowskie, które pojawiły się pod koniec XIX w. . Do dzisiaj co roku w Krakowie na początku grudnia odbywa się konkurs szopek. 

 

Trzech Króli  

To dzień 6 stycznia, kończący obchody Bożego Narodzenia. W kościołach święci się mirrę , kadzidło    i złoto oraz kredę na pamiątkę złożenia darów małemu Jezusowi przez Mędrców ze wschodu. Dawniej po powrocie

z kościoła poświęconym  kadzidłem okadzał gospodarz dom i obejście, a kreda na drzwiach domu wypisywał inicjały trzech mędrców oraz aktualną datę roczną K+M+B 2013.  Taki zapis można interpretować- niekiedy jako skrót wyrazów łacińskich „Niech Chrystus błogosławi temu  domowi”  

 

Wieczerza Wigilijna  

Nazwa wigilia pochodzi od łacińskiego słowa „vigiliare” oznaczając czuwanie. Do uroczystej wieczerzy zasiadamy, kiedy na niebie pojawi się pierwsza gwiazda. Wigilijny stół narywamy śnieżnobiałym obrusem, zgodnie z prastarym zwyczajem na stole stoi dodatkowy talerz . To nakrycie dla niespodziewanego zbłąkanego gościa. 

 

Zwierzęta

W wigilijny wieczór zwierzęta też dostają specjalny  barwiony opłatek . O północy mówią ludzkim głosem- za to że były przy narodzinach Jezusa .      

 

Opracowała:  Dorota Jaromin   

Źródło:

https://biblioteka.pl › Zimowy-alfabet-swiateczny
https://polonika.at › miesiecznik 

 

Drodzy Rodzice

Upieczcie wraz z dziećmi pierniczki . Oto sprawdzony przepis: Pierniczki choinkowe

Składniki:

              50 dkg sztucznego miodu   

              25 dkg margaryny 

              15 dkg cukru  

              4 jajka  

              1 kg mąki pszennej

              1 torebka proszku do pieczenia

               2 torebki przyprawy do pierników.  

 

Miód rozpuścić w rondelku , dodając margarynę  i przyprawę do piernika . 10 dkg cukru gotujemy z odrobiną wody i tak powstały  karmel  łączymy z miodem , margaryną i przyprawą , całość  studzimy .Żółtka oddzielamy od białek i ucieramy z resztą cukru, Dodajemy do nich masę z karmelem . Następnie cały czas ucieramy, wsypujemy proszek do pieczenia  i przesianą mąkę. Pozostałe białka ubijamy na pianę , którą dodajemy do ciasta. Wszystkie składniki mieszamy i wyrównujemy . Wierzch ciasta posypujemy mąką i zostawiamy na noc . Następnego dnia wałkujemy ciasto na grubość ok. 0,5 cm, wycinamy foremkami dowolne kształty .Pierniki układamy na wysmarowanej tłuszczem blaszce pieczemy w średnio nagrzanym piekarniku. Po  upieczeniu dekorujemy  je w  dowolny sposób. 

                                                                      Smacznego!